Algemene beschouwingen: betaalbaar, veilig en levendig Ambacht.

De Ambachtse VVD kijkt terug op een goed en productief eerste jaar in de coalitie. Het afgelopen jaar is het aantal BOA’s verdubbeld en verbetert de samenwerking tussen Politie, BOA’s en straatcoaches om overlast gevende situaties aan te pakken. Daarnaast bleef de verkeersveiligheid op de agenda. Zo verzorgde de gemeente fietsveiligheidstrainingen voor ouderen en zijn plannen ontwikkeld om de verkeerssituatie rond de Stadhouder Willem III school aan te pakken. We openden in Ambacht een Witte Anjerperkje om onze waardering voor Ambachtse veteranen zichtbaar te maken. Er kwam ruimte voor ontspanning op zondag, bijvoorbeeld via evenementen en sinds kort de opening van het binnenzwembad. In navolging van onze oproep vorig jaar, biedt de gemeente nu voordelige duurzaamheidsleningen aan, zodat inwoners de kans krijgen om hun woning te verduurzamen en kosten te verlagen. Dat en meer gebeurde, terwijl de financiën van de gemeente gezond zijn gebleven. Wat ons betreft is dat een goed eerste jaar in de coalitie.

Betaalbaar

Uit de sluitende begroting blijkt een solide financiële positie voor Ambacht. Hierdoor hoeven lokale lasten niet meer verhoogd te worden dan de indexatie. Dat is geen vanzelfsprekendheid voor gemeentes. Zeker niet gezien het toenemende aantal taken dat op gemeentes afkomt. Daar mogen we ons gelukkig mee prijzen. Te meer gezien de prijzen van diensten en producten die het afgelopen jaar flink gestegen zijn als gevolg van oorlog in de wereld.


Eenmalige teruggave
Helaas worden ook de inwoners geraakt door diezelfde stijgende prijzen. Vorig jaar werden huishoudens geconfronteerd met forse energieprijzen. Hoewel die prijzen inmiddels dalen, blijven alledaagse benodigdheden, zoals boodschappen of brandstof, duur. Voor veel inwoners blijft het leven dus ook duur. Door de stevige financiële positie van de gemeente, is het mogelijk om de inwoners tegemoet te komen in de rekeningen. Daarom steunt de Ambachtse VVD, evenals vorig jaar, het voorstel om dit jaar €76,- per huishouden terug te geven om ieder huishouden tegemoet te komen in de lasten.

Daarnaast moeten we reëel zijn dat dit incidentele teruggaven betreft. Een toekomstige tegemoetkoming in de lokale lasten is geen vanzelfsprekendheid. Tegelijkertijd worden lokale lasten jaarlijks geïndexeerd. Met een oog op de toekomst vindt de Ambachtse VVD het belangrijk dat het verschil tussen de indexaties en een teruggave op een geleidelijke manier afgebouwd worden, zodat inwoners in de toekomst niet geconfronteerd worden met grote stijgingen als gevolg van een uitblijvende teruggave. Tijdens de commissievergadering gaf de toenmalig wethouder financiën aan te verwachten dat de hoogte van de jaarlijkse indexatie de komende jaren afneemt, waardoor dit verschil op een natuurlijke wijze ondervangen wordt. Natuurlijk weten we dat nog niet zeker. Daarom vraagt de Ambachtse VVD het College om dit nauwlettend in de gaten te houden.

Solvabiliteit
Om toekomstige rentelasten voor de gemeente zo laag mogelijk te houden, is het belangrijk dat de gemeente genoeg eigen vermogen heeft. De begroting voor 2024 en verder onderstreept die relevantie. Verwachte overschotten gaan de komende jaren vooralsnog naar de algemene reserve. Tegelijkertijd is dat een voornemen en is de raad te zijner tijd zelf verantwoordelijk om ervoor te zorgen dat dit de komende jaren ook daadwerkelijk gebeurt. Ongeacht eventuele financiële voorspoed of tegenslag, moeten we daar als raad alert op blijven om onze financiën gezond te houden.

Verduurzaming
Vergroening en verduurzaming van de gemeente is een belangrijke opgave voor de komende jaren. Vergroening van de gemeente zorgt voor een prettig leefklimaat en verblijf in de buitenruimte in Ambacht. Bovendien kan de opvang van toenemend regenwater helpen droge voeten te houden. Verduurzaming van onze huizen en kantoren is, mede door de hoge energieprijzen van vorig jaar, meer dan een abstract ideaal; het is noodzakelijk geworden om het leven betaalbaar te houden. Voor de Ambachtse VVD blijft het uitgangspunt dat verduurzaming effectief, haalbaar en betaalbaar moet blijven. Iedere Ambachter moet mee kunnen doen. Daarom is de Ambachtse VVD trots dat de gemeente inmiddels duurzaamheidsleningen aanbiedt, zodat verduurzaming voor veel inwoners binnen handbereik komt.

Tegelijkertijd valt er ook te denken aan kleinere maatregelen, zoals de zogenaamde doneerringen waar verschillende gemeentes, zoals Gorinchem, Vijfheerenlanden, Breda, Zwolle, Den Bosch en Eindhoven mee experimenteren. Hier vroegen we vorig jaar tijdens de algemene beschouwingen ook aandacht voor. Deze ringen zijn houders die op openbare afvalbakken geplaatst worden, zodat men daarin statiegeldflesjes en -blikjes kan plaatsen in plaats van deze in de prullenbak te gooien. Dat heeft twee voordelen. Ten eerste, hoeven statiegeldflesjes en -blikjes niet meer in het restafval terecht te komen – het zorgt voor schonere afvalstromen. Ten tweede, kan het ondersteuning bieden aan de medemens, omdat de ingeleverde flesjes uitgenomen kunnen worden om deze in te leveren voor het statiegeld. Wat de Ambachtse VVD betreft kijken we ook naar eenvoudige mogelijkheden om een verschil te maken. Een experiment in, bijvoorbeeld, het Sophiapark of het Baxpark kan de moeite waard zijn. We verzoeken de wethouder om de raad te informeren over de mogelijkheden binnen Ambacht.
 
Ondernemers
In Ambacht zijn we trots op onze ondernemers. Zij dragen bij aan de lokale economie, werkgelegenheid en innovatie. Afgelopen week concludeerden de VNO-NCW en MKB-Nederland dat de overgrote meerderheid van ondernemers in Nederland zeer bezorgd is over de stabiliteit en betrouwbaarheid van de Nederlandse politiek. Met name hogere kosten en meer regeldruk zijn voor ondernemers problematisch. Hoewel we aan het einde van de maand allemaal hopen op een verkiezingsoverwinning van de VVD, weten we nog niet hoe een eventueel regeerakkoord vorm krijgt. Of en hoe een nieuw kabinet de kosten en regels voor ondernemers beteugelt en waar mogelijk terugbrengt, is nog niet duidelijk.

Met het oog op de Ambachtse ondernemers wil de Ambachtse VVD alvast de aandacht van het College vragen om er de komende maanden nauw op toe te zien dat we het ondernemersklimaat in Ambacht zo stabiel mogelijk houden. Waar mogelijk ziet de Ambachtse VVD graag voorstellen om de lokale kosten en regeldruk zoveel als mogelijk te beperken. Ook hechten we eraan dat onze gemeente nauw contact onderhoud met de Ambachtse ondernemers om, zodra er duidelijkheid komt over het nieuwe regeerakkoord, ondernemers daarin in heldere taal te informeren over wat die keuzes betekenen voor ondernemen in Ambacht.
 
Veilig
Voor de Ambachtse VVD is veiligheid essentieel voor een prettige leefomgeving. Hoewel er relatief weinig zware incidenten plaatsvinden in Ambacht, heeft de Ambachtse VVD toch enige zorg op gebied van veiligheid.


Veiligheid op straat
Een grote ergernis van veel inwoners is de aanhoudende overlast van jongeren, zwaar vuurwerk, of een combinatie van beiden. Het zijn gedragingen die het jeugdig zijn overstijgen. Bovendien gaat het niet altijd om Ambachtse jongeren. De Ambachtse VVD vindt het belangrijk dat deze overlast aangepakt wordt. Daarom vinden we het belangrijk dat de BOA-capaciteit in Ambacht is verdubbeld, maar blijft het ook belangrijk om de samenwerking tussen buurtgemeentes, politie, BOA’s en straatcoaches verder te optimaliseren en gericht in te blijven zetten om deze overlast aan te pakken. Het spreekt ons aan dat de burgemeester recent ferm heeft laten optreden tegen de overlast op de Sophiapromenade en wij verwachten dat deze lijn voortgezet wordt.


Ondermijning
Toch zijn er zware incidenten in Ambacht. Zo werd afgelopen April 60kg heroïne aangetroffen in een loods in Ambacht. De Ambachtse VVD vindt deze vondst alarmerend. Ambacht mag geen distributiecentrum worden van druggerelateerde criminaliteit. Dergelijke criminaliteit en dientengevolge mogelijke ondermijning mag nooit kans krijgen in Ambacht. Dat vereist natuurlijk de samenwerking tussen overheden, politie en expertisecentra om te voorkomen dat ondermijnende activiteiten voet aan de grond kunnen krijgen in Ambacht. Het vereist ook lokaal een nauwe samenwerking tussen de politie, BOA’s, lokale ondernemers en pandeigenaren om signalen vroegtijdig op te vangen en over te kunnen gaan tot handelen. Daarom vragen wij de burgemeester om in overleg met de Politie te verkennen hoe deze nauwe samenwerking te faciliteren en te stimuleren, zodat druggerelateerde criminaliteit en ondermijnende activiteiten geen ruimte krijgen in Ambacht.


Verkeersveiligheid
Daarnaast blijft de verkeersveiligheid essentieel voor het prettige woon- en leefklimaat in Ambacht. Die veiligheid moet voor alle verkeersdeelnemers geborgd worden. Daarin mag wat de Ambachtse VVD betreft geïnvesteerd worden. Dat zagen we afgelopen jaar al door ouderen een fietstraining aan te bieden, waardoor zij met vertrouwen op de fiets kunnen blijven deelnemen aan het verkeer, aanpassingen van kruisingen in ons dorp bijvoorbeeld Reeweg-Weteringsingel en de plannen voor de herinrichting van de Laan van Welhorst. Wij zien uit naar het moment dat het komende jaar de schep de grond in gaat om deze verbeteringen daar te realiseren.
 
Asielzoekers
De opvang van vluchtelingen is nog steeds een actueel onderwerp. In navolging van de opvang van Oekraïense vluchtelingen, heeft Ambacht een tweede schip toegestaan voor 200 asielzoekers. Vooruitlopend op de invoering van de omstreden spreidingswet, pleitte het College ervoor alvast een tweede schip toe te staan. Op die manier zou voorkomen worden dat Ambacht gedwongen zou worden meer asielzoekers op te vangen. Landelijk zien we dat de problematiek in Ter Apel niet opgelost wordt. In dat licht is het niet waarschijnlijk dat de druk op gemeentes afneemt.

De Ambachtse VVD verneemt graag van het College hoe deze aanhoudende landelijke druk op dit moment vertaald wordt naar regionale en gemeentelijke druk om meer opvangplaatsen te realiseren? En welk standpunt neemt het College daarbij in? Daarnaast vraagt de Ambachtse VVD zich af of het College inmiddels schriftelijke en bindende garanties heeft ontvangen dat Ambacht, door nu een tweede schip toe te staan, de komende jaren niet gevraagd of gedwongen wordt om meer asielzoekers op te vangen?
 
Levendigheid
Tot slot, het onderwerp levendigheid.  Niet iedere waardevolle verandering hoeft veel geld te kosten.


Ruimtegebruik
In het verlengde voor voorgaand onderwerp, de asielopvang, toont zich een andere belangrijke kwestie voor Ambacht: ruimtegebruik. De opvang aan de kade is immers alleen mogelijk omdat het kadeterrein nog niet wordt ontwikkeld voor bedrijven. Deze kwestie van ruimtegebruik komt herhaaldelijk impliciet aan de orde. Zo willen we zowel meer woningen voor Ambachters als het dorpse karakter van Ambacht behouden door niet hoger dan zes woonlagen te bouwen. Door het toenemende aantal inwoners moeten faciliteiten, zoals sportparken en -hallen, groeien, maar dat mag niet ten koste van het Baxpark. Er moeten bomen bij om te vergroenen, terwijl ondertussen overal tegels komen voor diezelfde woningen, straten en faciliteiten. 

Deze tegenstrijdigheden komen geïsoleerd van elkaar aan de orde: als het over de buitenruimte gaat, dan moet het groener. Als het over woningen gaat, dan moet het meer. Het gaat natuurlijk veelal om dezelfde vierkante meters. Daarom acht de Ambachtse VVD het noodzakelijk om een integrale visie te ontwikkelen op ruimtegebruik in onze gemeente. Tijdig over deze toekomstige kwesties nadenken en daarover een richtinggevende visie ontwikkelen, kan bijdragen aan het handhaven van ons prettige leefklimaat en de hoge kwaliteit van voorzieningen voor onze inwoners op de lange termijn.
 
Vredesvlag
Naast veel mooie ontwikkelingen in het dorp, zijn er soms gebeurtenissen waarbij enige terughoudendheid gepast is. Het meest recente voorbeeld is de verschrikkelijke terroristische aanval van Hamas op Israël. Natuurlijk veroordeeld iedereen de aanslagen, al het daaropvolgende geweld en al het menselijke leed ten gevolg. Logisch dat mensen de behoefte voelen om medeleven te willen betuigen voor alle slachtoffers. Prompt werd de Israëlische vlag gehesen in Ambacht. Op dit moment wil ik de gepastheid daarvan niet adresseren, maar de ogenschijnlijke willekeur van handelen van de gemeente in dergelijke tragedies. Waar was bijvoorbeeld de Soedanese vlag toen honderden Soedanezen stierven en duizenden gewond raakten ten gevolge van oplaaiend geweld sinds april? Waar was de Armeense vlag toen in september de etnisch-Armeense enclave Nagorno-Karabach viel? Of waar was de Afghaanse vlag toen zij begin oktober hard getroffen werden door aardbevingen met duizenden dodelijke slachtoffers ten gevolg?

Natuurlijk is het geen desinteresse vanuit de gemeente om op deze momenten niets te doen. Soms staan conflicthaarden of leed elders op de wereld op grotere afstand van onze directe belevingswereld; treurig genoeg zou het waarschijnlijk ondoenlijk zijn om al die situaties te monitoren. Tegelijkertijd is het wat ons betreft niet gepast om met dergelijke situaties steeds op een willekeurige manier om te gaan.

Daarom roept de Ambachtse VVD het College op om tot een eenduidig beleid te komen ten aanzien van blijken van medeleven namens de gemeente, zoals vlaggen en symbolische donaties, zodat we dergelijke situaties op gelijke voet behandelen. Wat ons betreft zijn terughoudendheid en neutraliteit voor de gemeente en de eigen vrijheid van onze inwoners om daarin actie te ondernemen de uitgangspunten. Toevallig beschikt de Ambachtse VVD over een neutrale vredesvlag. Indien het College daar behoefte aan heeft, dan zijn we natuurlijk bereid om u die aan te bieden.
 
Kinderraad & kinderburgemeester
Waar de gemeente op dit moment minder terughoudend zou mogen worden, is de betrokkenheid en aandacht voor onze jongeren. Jongere generaties hebben een zeer beperkte invloed op de gemeentelijke besluitvorming. De aangekondigde motie vreemd aan de orde van de dag (Kim) toont echter aan dat onze jongeren best weten waar zij behoefte aan hebben, maar dat de weg om die behoefte kenbaar te maken misschien niet altijd helder is.


Dat is zeker geen verwijt: waar maakten wij ons druk om in het begin van onze pubertijd? Waarschijnlijk niet de gemeentelijke politiek. Wat ons betreft zou het waardevol zijn als we in Ambacht werk maken van een kinderraad inclusief kinderburgemeester. Op die manier kunnen, bijvoorbeeld, basisschoolleerlingen in groep 7 kennismaken met de werking van de gemeentelijke politiek en een oriënterend bezoek afleggen aan de Raad. Om vervolgens in groep 8 een raad te formeren die met onze hulp een concreet voorstel mag uitwerken. Daarin ligt ook een mooie taak besloten voor Raads- en Collegeleden om onze jongeren te helpen wegwijs te worden in de politiek. Jongeren kunnen op die manier de weg leren als zij– nu of op latere leeftijd – iets willen veranderen of actief willen bijdragen aan hun gemeenschap. Daarnaast straalt de betrokkenheid van de jongeren ook af op hun ouders, waardoor een groter publiek bekend raakt met de politiek en het bestuur. Daarom verzoekt de Ambachtse VVD het College om in overleg te treden met schoolbesturen om de haalbaar- en inpasbaarheid in het onderwijs te toetsen om vervolgens voor de behandeling van de kadernota 2024 een concreet voorstel te kunnen doen. Zo vergroten we de bekendheid en mogelijk de betrokkenheid bij de gemeentelijke besluitvorming. 
 
Binnenzwembad
Daarnaast is de gemeente een pilot gestart met de opening van het binnenzwembad op zondag. Hoewel de animo voor de zondagopening in het voorjaar van 2024 nog geëvalueerd wordt, ziet de Ambachtse VVD dat met vertrouwen tegemoet. Wij gaan er dus vanuit dat deze opening een structureel karakter krijgt. Bovendien kunnen, wat ons betreft, de openingstijden op zondag verruimd worden tot 16.00 – zoals op de zaterdag – zodat gezinnen straks ook op zondagmiddag met veel plezier gebruik kunnen maken van het binnenzwembad.
 
Evenementen
Tot slot, hebben veel inwoners in 2023 genoten van de ruimte voor evenementen op zondagen, zoals Jumping-World, de Nieuwjaarsduik, de foodtruckfestivals en het circus. Het is telkens goed te zien hoeveel inwoners genieten van deze evenementen. Het is dus ruimte die velen, zowel organisatoren als inwoners, erg waarderen. Dat deze mogelijkheid sinds vorig jaar bestaat in Ambacht is wellicht nog niet vanzelfsprekend. Reden te meer om dat in dit betoog nogmaals onder de aandacht te brengen. Wat ons betreft zijn organisatoren van harte welkom om de levendigheid in ons dorp verder te stimuleren. Zo deden we recent al een oproep voor een Ambachtse Kerstmarkt. Een evenement voor en door Ambachters waarin voor iedereen ruimte mag zijn een bijdrage te leveren. Daarnaast zou het mooi zijn als de gemeente deze mogelijkheden uitdraagt en deze bij aanvragers onder de aandacht brengt. Op die manier zorgen we gezamenlijk voor een levendiger Ambacht.
 
Tot slot
In de vorige en deze maand wijzigt de samenstelling van het College flink. Twee ervaren bestuurders verlaten Ambacht, terwijl we later deze maand onze nieuwe burgemeester Patrick van der Giessen verwelkomen. De Ambachtse VVD zal er alles aan doen om de bestuurskracht die er het afgelopen jaar geweest is met kracht te continueren.